Goede praktijk: Recepten voor kernversterking

21.12.2017
Lokale bereikbaarheid

Met het project ‘Levendige stads- en dorpskernen voor een klimaatneutraal Vlaams-Brabant’ ging Bond Beter Leefmilieu samen met gemeentebesturen op zoek naar concrete oplossingen voor kernversterking.
Het resultaat is deze publicatie: een receptenboek met voorbeelden en instrumenten die steden en gemeenten kunnen inzetten voor een klimaatvriendelijke ruimtelijke ordening.

 

Download deze inspiratiefiche

 

Meer weten:

 

kernversterking

In een klimaat neutrale gemeente is de uitstoot aan broeikasgassen in evenwicht met wat de natuur en de bodem kunnen opnemen. Dat is vandaag niet het geval, omdat heel wat activiteiten meer broeikasgassen uitstoten dan de natuur kan verwerken. Het gaat dan bijvoorbeeld om het verwarmen van gebouwen of met de auto rijden. Een betere ruimtelijke ordening is een belangrijke sleutel om die klimaatuitdaging aan te pakken. Het is uiteraard niet de ruimtelijke ordening op zich die de uitstoot van broeikasgassen veroorzaakt. Maar de versnippering van de ruimte in Vlaanderen maakt ons wel afhankelijk van de auto om op het werk te geraken of kinderen naar school te brengen.

Het openbaar vervoer van zijn kant is niet rendabel omdat we zo verspreid wonen: veel bussen die vaak leeg zijn is het gevolg. Het overaanbod aan vrijstaande villa’s in verkavelingen betekent bovendien veel energieverspilling. Een rijhuis kan immers veel zuiniger en goedkoper verwarmd worden dan een alleenstaande woning. Verkeer en gebouwenverwarming zijn samen goed voor 60% van de broeikasgassen die wij, de burgers, zelf veroorzaken (buiten de industrie). De oplossing om die problemen aan te pakken: dichter bij elkaar wonen. Door enkel te bouwen in de stads- en dorpskernen, kunnen we te voet naar de winkel of met de fiets naar school. Nieuwe woningen en werkplaatsen nabij knooppunten van openbaar vervoer vormen een volwaardig alternatief voor de (bedrijfs)wagen. Door dichter bij elkaar te bouwen, worden collectieve energienetten op basis van geothermie of zonne-energie haalbaar en betaalbaar. Een kernversterkende ruimtelijke ordening vormt zo de hardware voor een klimaat neutrale gemeente en provincie.


Vaak komt duurzaamheid pas aan bod op het moment dat er effectief gebouwd kan worden. Het gaat dan om technische ingrepen zoals beter isoleren of het vermijden van koudebruggen, het plaatsen van zonnepanelen of het installeren van een warmtepomp. Maar ook vooraf, bij de ruimtelijke inplanting en de stedenbouwkundige inrichting, is duurzaamheid van belang. Op de juiste plaats bouwen, compact bouwen, een optimale bezonning, verkeersvrije woonerven, fiets- en wandelverbindingen: dat zijn zaken die best in elke stap van het proces worden meegenomen, vanaf de eerste schetsen. Om vervolgens door te werken in het ruimtelijk uitvoeringsplan, het verkavelingsplan en de bouwvergunning.

 

Contact:

Bond Beter Leefmilieu
Jessika De Lille
02 282.17.48
[email protected]

Deze praktijk maakt de gemeente van morgen, en zeker voor deze droomgemeenten: