Op naar 2023: wat verwachten we op vlak van mobiliteit?

Een gefaseerde uitrol van basisbereikbaarheid

Basisbereikbaarheid gaat vanaf 2023 van start. In plaats van een big bang komt er nu een gefaseerde uitrol met vanaf 1 januari 2023 fase 0 met een beperkt aantal quick wins (zoals het aanpassen van een reisweg of van de frequentie). Op 1 juli 2023 gebeuren de eerste echte aanpassingen aan kern- en aanvullend net en zul je de belbus via de nieuwe Hoppincentrale kunnen reserveren. Fase 2 gaat in 2024 van start en houdt een nieuw pakket van aanpassingen in het kern- en aanvullend net in. Het is nog onduidelijk in hoeveel fases opgebouwd wordt naar basisbereikbaarheid en hoe deelmobiliteit in deze fasering opgenomen wordt.

Meer informatie over de uitrol van basisbereikbaarheid

Een nieuw verkeersreglement

Het staat al op het verlanglijstje sinds begin jaren 2000, maar de herziening van de wegcode zou in 2023 afgerond worden. Begin 2023 moet een werkgroep met vertegenwoordiging van de federale overheid en de gewesten het eens geraken over de teksten. De 4 verschillende wegcodes (er komt een federale wegcode en een wegcode per gewest) worden voor de zomer voorgelegd aan de Raad van State om de bevoegdheidskwesties door te hakken. Eind 2023 zouden de teksten af moeten zijn voor invoering op 1 juli 2025. Parallel aan dat traject maakt de Vlaamse overheid werk van een reglement van de wegbeheerder zodat die samen in werking kunnen treden. 

Wordt 2023 het jaar van de fiets … ?

Deze legislatuur zette Vlaanderen sterk in op fietsinfrastructuur en dat wordt in 2023 niet anders. In 2020 werd er 180 miljoen euro geïnvesteerd in veilige fietsinfrastructuur. In 2021 ging het om 355 miljoen euro, in 2022 gaat het om 328 miljoen euro. Het GIP (Geïntegreerd Investeringsprogramma) voorziet in 2023 303 miljoen voor 420 fietsprojecten. 

Het enige wat een stok in de wielen kan steken, is de toename van het aantal verkeersslachtoffers bij fietsers. De eerste 9 maanden van 2022 waren schrikbarend zowel naar letselongevallen (van 6189 in 2021 naar 7043 in 2022 - telkens voor Vlaanderen in de eerste 9 maanden) als doden ter plaatse (van 28 naar 36).

Als we wat verder in de toekomst kijken, lezen we dat er in 2040 geen voetgangers- en fietsdoden meer vallen op Vlaamse wegen. Om dat mogelijk te maken moeten we vandaag de negatieve tendens al ombuigen. Daarvoor zijn straffe beleidsmaatregelen nodig: aanpak van alcohol en drugs in het verkeer, 30 km/u als norm in de bebouwde kom, een rijbewijs met punten …

… Of keren we terug naar het openbaar vervoer?

Corona had een grote impact op het gebruik van het openbaar vervoer. Terwijl in onze buurlanden het gebruik van het openbaar vervoer terug naar prepandemische niveau groeide, merken we in België nog heel wat terughoudendheid bij de reizigers.

Het helpt natuurlijk niet als treinstellen in verminderde samenstelling rijden omwille van onderhoudsachterstand of als de tramfrequentie teruggeschroefd wordt omwille van te weinig chauffeurs. De stiptheid van onze treinen bereikte een dieptepunt eind 2022. Tel daar nog wat stakingsdagen bij op en het vertrouwen van de reiziger is helemaal weg.

Vandaag zien we dat de thuiswerkers afhaken en terug in de auto kruipen wanneer ze een keer per week naar het werk gaan. Naast een kwalitatief aanbod staan flexibele abonnementsvormen ook op de lijst van de goede voornemens van onze openbaarvervoermaatschappijen voor 2023. De allergrootste prioriteit is om ons openbaar vervoer op het goede spoor te krijgen als een betrouwbare reispartner. 2023 wordt dus een belangrijk jaar voor het spoor, al zal dit meerdere jaren zal vergen gezien de structurele uitdagingen.

Een lange geeuw in aanloop naar de verkiezingen van 2024

2024 is een verkiezingsjaar en het jaar ervoor is meestal een jaar waarin geen grote beleidsbeslissingen meer genomen worden. Met de vele uitdagingen voor de boeg, zoals de impact op het klimaat, de toenemende congestie, het stijgende aantal verkeersdoden … dreigt een jaar van inertie een verloren jaar te worden. Kunnen we ons nogmaals een jaar van stilstand veroorloven?